زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

ابن ماهویه




فارس بن حاتم بن ماهویه قزوینی (م پیش از ۲۵۴ق)، معروف به ابن ماهویه، از راویان ضعیف و از اصحاب امام رضا و امام‌ هادی (علیهماالسلام) بود. رجال‌نویسان وی را فردی غالی، ملعون و بدعت‌گذار در دین، دروغگو و فاسق و فاجر دانسته‌اند.


۱ - معرفی اجمالی


فارس بن حاتم بن ماهویه قزوینی، معروف به ابن ماهویه، از اصحاب امام رضا
[۱] علامه حلی، خلاصة الاقوال، ص۳۸۷.    
و امام‌ هادی (علیهماالسلام)
[۲] شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۴۲۰.    
بود و در محله عسکر سامرا می‌زیست.
[۳] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۱۰.    
گفته شده که او در این مکان حبس بوده است.
[۴] بروجردی، سید علی، طرائف المقال، ج۱، ص۳۳۸.
وی از جمله محدثانی است که بسیار‌ اندک روایت نقل کرده و روایات منقوله وی ضعیف است.
[۵] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۱۰.    
رجال‌نویسان وی را فردی غالی، ملعون
[۶] شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۴۲۰.    
و بدعت‌گذار در دین، دروغگو و فاسق و فاجر دانسته‌اند. به گفته کشّی، ابن ماهویه و جمعی دیگر از راویان دروغگو بوده و مورد لعن و نفرین امام‌ هادی (علیه‌السّلام) قرار گرفته‌اند و حتی امام دستور قتل وی را صادر فرموده و برای قاتل وی بهشت را ضمانت کرده بود. وی سرانجام نیز به جزای عمل خود رسید.
[۷] کشی، محمد بن عمر، اختیار معرفة الرجال، ص۵۲۲.    
[۸] کشی، محمد بن عمر، اختیار معرفة الرجال، ص۵۲۴.    
تاریخ کشته شدن وی دقیقاً معلوم نیست، ولی پیش از ۲۵۴ق بوده است. او دارای آثار و تالیفاتی بوده که از آن جمله است: التفصیل عدد الائمّه (علیهم‌السّلام) و الردّ علی الاسماعیلیه.
[۹] نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۱۰.    
[۱۰] آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۴، ص۳۵۵.    
[۱۱] مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۱۴، ص۳۷۰.    
[۱۲] استرآبادی، محمد بن علی، منهج المقال، ص۲۵۷.
[۱۳] جزایری، عبدالنبی، حاوی الاقوال، ج۴، ص۱۸۸.    
[۱۴] حسینی تفرشی، سید مصطفی، نقد الرجال، ج۴، ص۱۱.    
[۱۵] تستری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۸، ص۳۵۹.    
[۱۶] خوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۴، ص۲۵۸.    
[۱۷] عاملی، حسن بن زین‌الدین، التحریر الطاووسی، ص۴۷۱.    
[۱۸] بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۸۱۳.    


۲ - پانویس

 
۱. ↑ علامه حلی، خلاصة الاقوال، ص۳۸۷.    
۲. ↑ شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۴۲۰.    
۳. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۱۰.    
۴. ↑ بروجردی، سید علی، طرائف المقال، ج۱، ص۳۳۸.
۵. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۱۰.    
۶. ↑ شیخ طوسی، رجال الطوسی، ص۴۲۰.    
۷. ↑ کشی، محمد بن عمر، اختیار معرفة الرجال، ص۵۲۲.    
۸. ↑ کشی، محمد بن عمر، اختیار معرفة الرجال، ص۵۲۴.    
۹. ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۱۰.    
۱۰. ↑ آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعه، ج۴، ص۳۵۵.    
۱۱. ↑ مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، ج۱۴، ص۳۷۰.    
۱۲. ↑ استرآبادی، محمد بن علی، منهج المقال، ص۲۵۷.
۱۳. ↑ جزایری، عبدالنبی، حاوی الاقوال، ج۴، ص۱۸۸.    
۱۴. ↑ حسینی تفرشی، سید مصطفی، نقد الرجال، ج۴، ص۱۱.    
۱۵. ↑ تستری، محمدتقی، قاموس الرجال، ج۸، ص۳۵۹.    
۱۶. ↑ خوئی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج۱۴، ص۲۵۸.    
۱۷. ↑ عاملی، حسن بن زین‌الدین، التحریر الطاووسی، ص۴۷۱.    
۱۸. ↑ بغدادی، اسماعیل بن محمد، هدیة العارفین، ج۱، ص۸۱۳.    


۳ - منبع


• پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی، دائرة المعارف مؤلفان اسلامی، ج۱، ص۶۰۲، برگرفته از مقاله «فارس قزوینی».


رده‌های این صفحه : اصحاب امام رضا | اصحاب امام هادی | راویان ضعیف | شخصیت‌های قرن 3 (قمری) | مولفان قرن سوم




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.